You are currently browsing the tag archive for the ‘μετανάστες & πρόσφυγες’ tag.
Λίγες οἱ νύχτες μὲ φεγγάρι ποὺ μ᾿ ἀρέσαν.
Τ᾿ ἀλφαβητάρι τῶν ἄστρων ποὺ συλλαβίζεις
ὅπως τὸ φέρει ὁ κόπος τῆς τελειωμένης μέρας
καὶ βγάζεις ἄλλα νοήματα κι ἄλλες ἐλπίδες,
πιὸ καθαρὰ μπορεῖς νὰ τὸ διαβάσεις.
Τώρα ποὺ κάθομαι ἄνεργος καὶ λογαριάζω
λίγα φεγγάρια ἀπόμειναν στὴ μνήμη-
νησιά, χρῶμα Θλιμμένης Παναγίας, ἀργὰ στὴ χάση
ἢ φεγγαρόφωτα σὲ πολιτεῖες τοῦ βοριὰ ρίχνοντας κάποτε
σὲ ταραγμένους δρόμους ποταμοὺς καὶ μέλη ἀνθρώπων
βαριὰ μία νάρκη.
Κι ὅμως χτὲς βράδυ ἐδῶ, σὲ τούτη τὴ στερνή μας σκάλα
ὅπου προσμένουμε τὴν ὥρα τῆς ἐπιστροφῆς μας νὰ χα-
ράξει
σὰν ἕνα χρέος παλιό, μονέδα ποὺ ἔμεινε γιὰ χρόνια
στὴν κάσα ἑνὸς φιλάργυρου, καὶ τέλος
ἦρθε ἡ στιγμὴ τῆς πλερωμῆς κι ἀκούγονται
νομίσματα νὰ πέφτουν πάνω στὸ τραπέζι-
σὲ τοῦτο τὸ τυρρηνικὸ χωριό, πίσω ἀπὸ τὴ Θάλασσα τοῦ
Σαλέρνο
πίσω ἀπὸ τὰ λιμάνια τοῦ γυρισμοῦ, στὴν ἄκρη
μιᾶς φθινοπωρινῆς μπόρας, τὸ φεγγάρι
ξεπέρασε τὰ σύννεφα, καὶ γίναν
τὰ σπίτια στὴν ἀντίπερα πλαγιὰ ἀπὸ σμάλτο.
Σιωπὲς ἀγαπημένες τῆς σελήνης.
Εἶναι κι αὐτὸς ἕνας εἱρμὸς τῆς σκέψης, ἕνας τρόπος
ν᾿ ἀρχίσεις νὰ μιλᾶς γιὰ πράγματα ποὺ ὁμολογεῖς
δύσκολα, σὲ ὧρες ὅπου δὲ βαστᾶς, σὲ φίλο
ποὺ ξέφυγε κρυφὰ καὶ φέρνει
μαντάτα ἀπὸ τὸ σπίτι κι ἀπὸ τοὺς συντρόφους,
καὶ βιάζεσαι ν᾿ ἀνοίξεις τὴ καρδιά σου
μὴ σὲ προλάβει ἡ ξενιτιὰ καὶ τὸν ἀλλάξει.
Ἐρχόμαστε ἀπ᾿ τὴν Ἀραπιά, τὴν Αἴγυπτο τὴν Παλαιστίνη
τὴ Συρία
τὸ κρατίδιο
τῆς Κομμαγηνῆς πού ῾σβησε σὰν τὸ μικρὸ λυχνάρι
πολλὲς φορὲς γυρίζει στὸ μυαλό μας,
καὶ πολιτεῖες μεγάλες ποὺ ἔζησαν χιλιάδες χρόνια
κι ἔπειτα ἀπόμειναν τόπος βοσκῆς γιὰ τὶς γκαμοῦζες
χωράφια γιὰ ζαχαροκάλαμα καὶ καλαμπόκια.
Ἐρχόμαστε ἀπ᾿ τὴν ἄμμο τῆς ἔρημος ἀπ᾿ τὶς Θάλασσες τοῦ
Πρωτέα,
ψυχὲς μαραγκιασμένες ἀπὸ δημόσιες ἁμαρτίες,
καθένας κι ἕνα ἀξίωμα σὰν τὸ πουλὶ μὲς στὸ κλουβί του.
Τὸ βροχερὸ φθινόπωρο σ᾿ αὐτὴ τὴ γούβα
κακοφορμίζει τὴν πληγὴ τοῦ καθενός μας
ἢ αὐτὸ ποὺ θἄ ῾λεγες ἀλλιῶς, νέμεση μοίρα
ἢ μοναχὰ κακὲς συνήθειες, δόλο καὶ ἀπάτη,
ἢ ἀκόμη ἰδιοτέλεια νὰ καρπωθεῖς τὸ αἷμα τῶν ἄλλων.
Εὔκολα τρίβεται ὁ ἄνθρωπος μὲς στοὺς πολέμους-
ὁ ἄνθρωπος εἶναι μαλακός, ἕνα δεμάτι χόρτο-
χείλια καὶ δάχτυλα ποὺ λαχταροῦν ἕνα ἄσπρο στῆθος
μάτια ποὺ μισοκλείνουν στὸ λαμπύρισμα τῆς μέρας
καὶ πόδια ποὺ θὰ τρέχανε, κι ἂς εἶναι τόσο κουρασμένα,
στὸ παραμικρὸ σφύριγμα τοῦ κέρδους.
Ὁ ἄνθρωπος εἶναι μαλακὸς καὶ διψασμένος σὰν τὸ χόρτο,
ἄπληστος σὰν τὸ χόρτο, ρίζες τὰ νεῦρα του κι ἀπλώνουν-
σὰν ἔρθει ὁ Θέρος
προτιμᾶ νὰ σφυρίξουν τὰ δρεπάνια στ᾿ ἄλλο χωράφι-
σὰν ἔρθει ὁ Θέρος
ἄλλοι φωνάζουνε γιὰ νὰ ξορκίσουν τὸ δαιμονικὸ
ἄλλοι μπερδεύουνται μὲς στ᾿ ἀγαθά τους, ἄλλοι ρητο-
ρεύουν.
Ἀλλὰ τὰ ξόρκια τ᾿ ἀγαθὰ τὶς ρητορεῖες,
σὰν εἶναι οἱ ζωντανοὶ μακριά, τί θὰ τὰ κάνεις;
Μήπως ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἄλλο πράγμα;
Μὴν εἶναι αὐτὸ ποὺ μεταδίνει τὴ ζωή;
Καιρὸς τοῦ σπείρειν, καιρὸς τοῦ θερίζειν.
Πάλι τὰ ἴδια καὶ τὰ ἴδια, θὰ μοῦ πεῖς, φίλε.
Ὅμως τὴ σκέψη τοῦ πρόσφυγα τὴ σκέψη τοῦ αἰχμάλωτου
τὴ σκέψη
τοῦ ἀνθρώπου σὰν κατάντησε κι αὐτὸς πραμάτεια
δοκίμασε νὰ τὴν ἀλλάξεις, δὲν μπορεῖς.
Ἴσως καὶ νἄ ῾θελε νὰ μείνει βασιλιὰς ἀνθρωποφάγων
ξοδεύοντας δυνάμεις ποὺ κανεὶς δὲν ἀγοράζει,
νὰ σεργιανᾶ μέσα σὲ κάμπους ἀγαπάνθων
ν᾿ ἀκούει τὰ τουμπελέκια κάτω ἀπ᾿ τὸ δέντρο τοῦ μπαμποῦ,
καθὼς χορεύουν οἱ αὐλικοί με τερατώδεις προσωπίδες.
Ὅμως ὁ τόπος ποὺ τὸν πελεκοῦν καὶ ποὺ τοῦ καῖνε σὰν
τὸ πεῦκο, καὶ τὸν βλέπεις
εἴτε στὸ σκοτεινὸ βαγόνι, χωρὶς νερό, σπασμένα τζάμια,
νύχτες καὶ νύχτες
εἴτε στὸ πυρωμένο πλοῖο ποὺ θὰ βουλιάξει καθὼς τὸ δεί-
χνουν οἱ στατιστικές,
ἐτοῦτα ρίζωσαν μὲς στὸ μυαλὸ καὶ δὲν ἀλλάζουν
ἐτοῦτα φύτεψαν εἰκόνες ἴδιες με τὰ δέντρα ἐκεῖνα
ποὺ ρίχνουν τὰ κλωνάρια τους μὲς στὰ παρθένα δάση
κι αὐτὰ καρφώνουνται στὸ χῶμα καὶ ξαναφυτρώνουν-
ρίχνουν κλωνάρια καὶ ξαναφυτρώνουν δρασκελόντας
λεῦγες καὶ λεῦγες-
ἕνα παρθένο δάσος σκοτωμένων φίλων τὸ μυαλό μας.
Κι ἂ σου μιλῶ μὲ παραμύθια καὶ παραβολὲς
εἶναι γιατί τ᾿ ἀκοῦς γλυκότερα, κι ἡ φρίκη
δὲν κουβεντιάζεται γιατί εἶναι ζωντανὴ
γιατί εἶναι ἀμίλητη καὶ προχωράει-
στάζει τὴ μέρα, στάζει στὸν ὕπνο
μνησιπήμων πόνος.
Νὰ μιλήσω γιὰ ἥρωες νὰ μιλήσω γιὰ ἥρωες: ὁ Μιχάλης
ποὺ ἔφυγε μ᾿ ἀνοιχτὲς πληγὲς ἀπ᾿ τὸ νοσοκομεῖο
ἴσως μιλοῦσε γιὰ ἥρωες ὅταν, τὴ νύχτα ἐκείνη
ποὺ ἔσερνε τὸ ποδάρι του μὲς στὴ συσκοτισμένη πολιτεία,
οὔρλιαζε ψηλαφώντας τὸν πόνο μας- «Στὰ σκοτεινὰ
πηγαίνουμε, στὰ σκοτεινὰ προχωροῦμε…»
Οἱ ἥρωες προχωροῦν στὰ σκοτεινά.
Λίγες οἱ νύχτες μὲ φεγγάρι ποὺ μ᾿ ἀρέσουν.
Γιώργος Σεφέρης, Cava dei Tirreni, 5 Ὀκτωβρίου ῾44
Πηγή: http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/george_seferis
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών, πολλοί άνθρωποι από το Ιράκ φεύγουν ως πρόσφυγες. Το 1991, το Βόρειο Ιράκ (Κουρδιστάν) διαχωρίστηκε από το υπόλοιπο Ιράκ. Τα Ηνωμένα Έθνη θεωρούν πλέον το Κουρδιστάν ασφαλή ζώνη. Ως πρόσφυγας πρέπει να προέρχεται κανείς από μια μη ασφαλή περιοχή ή τουλάχιστον να μπορεί να αποδείξει παρόμοια προέλευση, αν θέλει να εμπίπτει στην κατηγορία του πρόσφυγα.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης για την απονομή ή μη του καθεστώτος πρόσφυγα, ένας αξιωματούχος ελέγχει να δει κατά πόσο έρχεσαι πραγματικά από μια περιοχή που θεωρείται επικίνδυνη. Σε ρωτά μικρολεπτομέρειες για την πόλη από την οποία ισχυρίζεσαι ότι κατάγεσαι και συγκρίνει τις απαντήσεις σου με ένα χάρτη, προκειμένου να επιβεβαιώσει ότι ανταποκρίνονται σε αυτό που βλέπει. Εάν δεν μπορέσεις να αποδείξεις ότι έχεις έρθει από μια μη ασφαλή ζώνη, σε στέλνουν πίσω στην πατρίδα σου.
Πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να αποδείξουν ότι πραγματικά κινδυνεύουν εκεί που ζούσαν, ακόμα κι αυτό είναι η αλήθεια.
Ακολουθεί λοιπόν η ιστορία κάποιου, τον οποίο μπορούμε να ονομάσουμε M.
Ο M προσπάθησε να καταθέσει τα χαρτιά του για άσυλο σε μία από τις χώρες του Σένγκεν – ας ονομάσουμε τη χώρα αυτή «X». Δε γνώριζε ότι η πόλη από την οποία κατάγονταν θεωρούνταν ότι ανήκει στην ασφαλή ζώνη σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη. Περίμενε πέντε ολόκληρα χρόνια για μια θετική απάντηση, αλλά δυστυχώς έπαιρνε τη μία αρνητική απάντηση μετά την άλλη, μέχρι που έλαβε και την τελική απόρριψη από αυτή τη χώρα «X» και επρόκειτο να απελαθεί πίσω στη χώρα καταγωγής του. Εκείνη την εποχή, η χώρα του εξακολουθούσε να κυβερνάται από ένα δικτάτορα. Ως λιποτάκτης, ο επαναπατρισμός του θα σήμαινε τη χειρότερη δυνατή κατάληξη που μπορούσε να φανταστεί. Λίγο καιρό αργότερα, κατάφερε να διασχίσει τα σύνορα της χώρας «X», δίχως νομιμοποιητικά έγγραφα και να περάσει σε άλλη χώρα – ας την ονομάσουμε «XX» – έτσι ώστε να καταθέσει ξανά αίτηση για άσυλο. Από τη στιγμή εκείνη και μετά μεταμορφώθηκε σε έναν άλλο άνθρωπο.
Πριν πάει στην πρώτη συνέντευξη, πέρασε εβδομάδες ολόκληρες με ανθρώπους που προέρχονται από μια μη ασφαλή ζώνη. Ας ονομάσουμε την πόλη αυτή «Ξ». Κατά τη διάρκεια αυτού του διαστήματος, ξεκίνησε να σχεδιάζει ένα χάρτη της πόλης «Ξ», αν και δεν την είχε επισκεφτεί ποτέ του. Ήθελε να γνωρίζει κάθε γωνιά της: τα ονόματα των δρόμων, τα σχολεία, τα πιο σημαντικά κτίρια, ακόμα και τα πιο ασήμαντα. Οι άνθρωποι της πόλης «Ξ» τον δίδαξαν ό,τι γνώριζαν για τον τόπο τους, ενώ παράλληλα του έθεταν ερωτήσεις, ώστε να είναι σίγουροι ότι είχε μάθει τα πάντα για την πόλη τους.
Όταν τελικά ο M πήγε στη συνέντευξη για το άσυλο, ο αξιωματούχος εξεπλάγει ιδιαίτερα, για την ακρίβεια εντυπωσιάστηκε. Ρώτησε διάφορα τον M για τη γεωγραφία της πόλης και συνέκρινε τις απαντήσεις του με ένα χάρτη. Όλες του οι απαντήσεις αποδείκνυαν τέτοια της πόλης «Ξ», λες και την παρατηρούσε κανείς από ψηλά.
Ο αξιωματούχος δε χρειάστηκε πάνω από είκοσι λεπτά για να αποφασίσει θετικά υπέρ της χορήγησης προσφυγικού καθεστώτος προστασίας στον M. Εν τω μεταξύ, χιλιάδες από τους πραγματικούς κατοίκους της πόλης «Ξ», καθώς και άλλων πόλεων εντός της ίδιας μη ασφαλούς ζώνης χρειάστηκαν δέκα με δεκαπέντε χρόνια για να καταφέρουν το ίδιο πράγμα. Επειδή οι απαντήσεις τους αποδείκνυαν γνώση των πόλεών τους από το έδαφος.
Με ελληνικούς υποτίτλους εδώ.
Αχ, τι ευτυχία, τι τύχη εκπληκτική:
σύνορα τα πουλιά δεν εμποδίζουν!
Οι άνθρωποι, χωρίς άλλο, το γνωρίζουν,
μα δεν το εννόησαν οι πολιτικοί!
Κι απ’ όλα τα ημισφαίρια, αράδα-αράδα
τα πουλιά αποδημούν, μα στην παλιά
πάλι ξαναγυρίζουνε φωλιά,
πάνω απ’ τη Βουλγαρία και την Ελλάδα.
Και στεκόμαστε εμείς και τα κοιτάμε
πίσω από των συνόρων τη γραμμή.
Πότε θα το μπορέσουμε κι εμείς
στους φίλους ανεμπόδιστα να πάμε;
ЛАМАР
Τα παπούτσια ανήκουν στην Aradia Sheikh, ένα 6χρονο κορίτσι από το Al Ahmer του Σουδάν. Η Aradia περπάτησε 16 ολόκληρες μέρες μέχρι να καταφέρει να περάσει τα σύνορα σε αναζήτηση ασφάλειας. Τα παπούτσια της φωτογραφήθηκαν στον καταυλισμό προσφύγων.
Μία λέξη μόνο: Λαμπεντούζα.
χψωχψ
Διαβάζοντας το Μανιφέστο για τη Μετανάστευση μου ήρθε στο νου μια ιστορία για την Αστερόεσσα και τους Ισπανόφωνους μετανάστες στην Αμερική που συνέβη πριν από μερικά χρόνια. «Η Αστερόεσσα Σημαία» (The Star Spangled Banner στα Αγγλικά) είναι ο εθνικός ύμνος των ΗΠΑ. Βασίζεται σε ένα ποίημα του Francis Scott Key και υμνεί τη σημαία που κυματίζει «πάνω από τη γη των ελεύθερων και την πατρίδα των γενναίων.»
Η μετάφραση της πρώτης στροφής του εθνικού ύμνου στα Ισπανικά έγινε το 1919 για την Γραφείο Εκπαίδευσης των ΗΠΑ. Όμως το «Nuestro Himno» (η ολοκληρωμένη Ισπανική εκδοχή του εθνικού ύμνου των ΗΠΑ), έκανε το επίσημο ντεμπούτο της το 2006, κατά τη διάρκεια των μεγάλων κινητοποιήσεων κατά του νόμου για τη μεταναστευτική πολιτική. Οι διαμαρτυρίες ξεκίνησαν σε δεκάδες πόλεις της Αμερικής ενάντια στην προτεινόμενη τότε νομοθεσία (γνωστή και ως H.R.4437), μέσω της οποίας θεσμοθετήθηκαν ποινές για την «παράνομη» μετανάστευση, ενώ οι μετανάστες χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα όπως και οποιοσδήποτε πολίτης τους βοηθούσε να μπουν ή να παραμείνουν στις ΗΠΑ θεωρούνταν εγκληματίας. Στο πλαίσιο της γενικότερης συζήτησης και αντιπαράθεσης για τη μεταναστευτική πολιτική της χώρας, το αίτημα των διαδηλωτών και όσων τάσσονταν κατά της συγκεκριμένης νομοθεσίας ήταν όχι μόνο η απόσυρση του νομοσχεδίου, αλλά και η συνολικότερη μεταρρύθμιση της μεταναστευτικής πολιτικής ώστε να προβλέπεται μια διαδρομή προς την ιδιότητα του πολίτη (citizenship) για όλους τους μετανάστες χωρίς χαρτιά. Μεταξύ των δράσεων ακτιβισμού για αυτήν την νέα ή διαφορετική ιδιότητα του πολίτη ήταν και το τραγούδισμα της Αστερόεσσας στα Ισπανικά.
Στις 28 Απριλίου του 2006, εν μέσω των κινητοποιήσεων και διαδηλώσεων κατά της μεταναστευτικής πολιτικής, το «Nuestro Himno«, μεταδόθηκε από 500 και πλέον ισπανόφωνους ραδιοφωνικούς σταθμούς της χώρας. Από τότε έχει τραγουδηθεί από δεκάδες καλλιτέχνες και έχει περιληφθεί σε μια σειρά δίσκους και CD.
Ένα χρόνο μετά τις μαζικές κινητοποιήσεις κατά του μεταναστευτικού νόμου (το 2007) δύο από τις πιο σημαντικές θεωρητικούς και φεμινίστριες της Αμερικής, η Τζούντιθ Μπάλτερ (Judith Butler) και η Γκαγιάτρι Τσακραβόρτι Σπίβακ (Gayatri Chakravorty Spivak), άνοιξαν ένα διάλογο, για την κατάσταση του έθνους – κράτους θέτοντας ερωτήματα για το νόημα της γλώσσας, της σύγχρονης πολιτικής και του αισθήματος του «ανήκειν». Από όσα περιγράφονται στο σχετικό βιβλίο, έχει σημασία να δούμε πώς οι δύο θεωρητικές και ερευνήτριες, με αφορμή τις διαμάχες και τις συζητήσεις σχετικά με την απόδοση στα Ισπανικά του εθνικού ύμνου των ΗΠΑ και το τραγούδισμα του «Nuestro Himno« στις κινητοποιήσεις κατά της ποινικοποίησης της μετανάστευσης και των μεταναστών, ανοίγουν νέους δρόμους προβληματισμού για το τι συνιστά εντέλει η ιδιότητα του πολίτη στα σύγχρονα, διαρκώς μεταβαλλόμενα και αμφισβητούμενα συμφραζόμενα της παγκοσμιοποίησης και της ακατάπαυτης κίνησης πληθυσμών ανά την υφήλιο.
Η Μπάτλερ, στηριζόμενη στη δουλειά της Hannah Arendt για τον απολυταρχισμό και την ανεθνικότητα ή ανιθαγένεια, εξερευνά το νόημα και τα όρια της ιδιότητας του πολίτη (citizenship) σε σχέση με την εθνική κυριαρχία και την κρατική εξουσία, οι οποίες επιτρέπουν ή δεν επιτρέπουν την άσκηση δικαιωμάτων από τους πολίτες. Εξετάζει δηλαδή πώς δημιουργείται το πλαίσιο για να κατέχει ή για να απωλέσει δικαιώματα ένα άτομο, αλλά κυρίως τον τρόπο με τον οποίο αποκτά δικαιώματα μέσω της απαίτησης για δικαιώματα και μέσω λεκτικών πράξεων (speechacts) οι οποίες παράγουν αυτήν την απαίτηση, αυτό το αίτημα. Για την Μπάτλερ αυτό που έχει σημασία είναι ότι το τραγούδισμα του εθνικού ύμνου στα Ισπανικά από ανθρώπους που δεν αναγνωρίζονται ως νόμιμοι κάτοικοι και πολύ περισσότερο ως πολίτες του έθνους κράτους, δημιουργεί μια νέα συλλογική θέση για το υποκείμενο, ένα «εμείς», το οποίο διαταράσσει την μονογλωσσική απεύθυνση του έθνους και θέτει προκλήσεις στην εθνική κυριαρχία και την αυτοεικόνα του έθνους. Ασκώντας το δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου, της ελευθερίας συνάθροισης και της ελευθερίας του ανήκειν (τις οποίες στερούνται όσα άτομα θεωρούνται ή χαρακτηρίζονται παράνομοι μετανάστες), αλλάζουν όχι μόνο τη γλώσσα των δικαιωμάτων, αλλά και αυτό καθαυτό το δημόσιο χώρο του έθνους.
Όπως λέει χαρακτηριστικά η Μπάτλερ «Το πρόβλημα δεν είναι μόνο η ένταξη σε μια ήδη υφιστάμενη αντίληψη για το έθνος, αλλά η ισότητα, χωρίς την οποία το ‘εμείς’ δεν μπορεί να αρθρωθεί σε λόγο. Έτσι όταν διαβάζουμε στις αφίσες που υποστηρίζουν τη νομιμοποίηση των παράνομων μεταναστών – ‘εμείς είμαστε η Αμερική’ – και ακούμε τους παράνομους μετανάστες να διαδηλώνουν στους δρόμο φωνάζοντας ‘λαός ενωμένος, ποτέ νικημένος’ [‘il pueblo unido jamas sera vencido’], μπορούμε να εντοπίσουμε τους ρητορικούς όρους μέσω των οποίων επαναλαμβάνεται το έθνος, αλλά με τρόπους που δεν είναι ακόμα επιτρεπτοί. Η μονογλωσσική απαίτηση του έθνους ασφαλώς αναδύεται στην άρνηση να ακουστεί ο ύμνος στα Ισπανικά, αλλά δεν αφαιρεί από τον εθνικό ύμνο τη δυνατότητά του να τραγουδιέται στα Ισπανικά ή σε οποιαδήποτε άλλη γλώσσα.» (Butler and Spivak 2007, σελ.60.)
Και παρακάτω:
«Ασφαλώς αυτό το τραγούδισμα γίνεται στο δρόμο, αλλά ο δρόμος εκτίθεται επίσης και ως ο τόπος όπου εκείνοι που δεν είναι ελεύθεροι να συγκεντρωθούν, το κάνουν αυτό ελεύθερα. Θέλω να υποστηρίξω ότι ακριβώς αυτό το είδος επιτελεστικής αντίφασης (performative contradiction) δεν οδηγεί σε αδιέξοδο, αλλά σε κάποια μορφή στάσης ή εξέγερσης. Στο σημείο αυτό το τραγούδι μπορεί να κατανοηθεί όχι μόνο ως έκφραση της ελευθερίας ή της επιθυμίας για χειραφέτηση – αν και σαφώς αφορά και τα δυο αυτά πράγματα – αλλά και ως νέα σκηνοθέτηση ή σκηνογράφηση του δρόμου, η οποία πραγματώνει την ελευθερία της συνάθροισης ακριβώς όταν και όπου αυτή είναι ρητά απαγορευμένη από το νόμο.» (Butler and Spivak 2007, σελ. 63.)
Η Σπίβακ από την άλλη, αμφισβητεί τη ριζοσπαστικότητα αυτών των πράξεων Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
Για ελληνικούς υποτίτλους κάντε «κλικ» εδώ.
Ποιός ξέρει χελιδόνι,
ποιά θάλασσα σε φέρνει,
και ποιός σε περιμένει,
μ’ αυτόν τον καλό καιρό.
Άσπρο είν’ το στήθος σου,
μαύρες οι φτερούγες σου,
η ράχη σου στο χρώμα της θάλασσας,
κι η ουρά σου σχισμένη στα δυό. Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου »
«Με λένε Μιχάλη. Γεννήθηκα το 1980 στην Αθήνα, στο «Μητέρα». Οι γονείς μου τότε έμεναν στο Παγκράτι. Μετά τη γέννα μου μετακομίσαμε στα Πατήσια. Οι γονείς μου είναι από τη Νιγηρία. Ο πατέρας μου ήρθε στην Ελλάδα για να σπουδάσει, τη δεκαετία του ΄70. Ύστερα από κάποια χρόνια έφερε και τη μητέρα μου. Από τα παιδικά μου χρόνια δεν θυμάμαι πολλά πράγματα. Στο δημοτικό τα πήγαινα μια χαρά με τα άλλα παιδιά. Μόνο όταν τσακωνόμασταν στο ποδόσφαιρο με στολίζανε με βρισιές του τύπου «αράπης» και τα σχετικά. Ήμουν ο μόνος μαύρος στο σχολείο μου. Θυμάμαι επίσης ένα σκηνικό. Μια μέρα, έπειτα από τσακωμό, κάποια παιδιά με είχαν βάλει στη μέση και με έβριζαν. Τότε ένα παιδί που τον έλεγαν Ηλία όρμησε εναντίον τους για να με υπερασπιστεί. Από τότε γίναμε κολλητοί φίλοι. Τα πρώτα χρόνια στο σπίτι μιλούσαμε νιγηριανά και αγγλικά. Αυτό όμως με εμπόδιζε για τα μαθήματα. Μέχρι που ο δάσκαλος κάλεσε τους γονείς μου και τους είπε ότι έπρεπε να μιλήσουμε ελληνικά στο σπίτι. Με τα χρόνια επικράτησαν τα ελληνικά στο σπίτι μας.
Ελληνικά και hiphop. Από εννέα χρόνων μιλώ μόνο ελληνικά. Μιλώ επίσης άψογα αγγλικά, ενώ τα νιγηριανά τα καταλαβαίνω αλλά δεν τα μιλώ πια. Το πάθος για τη μουσική το «κόλλησα», ίσως, επειδή μεγάλωσα ανάμεσα σε διάφορους γλωσσικούς ήχους. Στο γυμνάσιο παθιάστηκα με τα γκράφιτι, τη hip-hop και τη Dram΄Ν΄ Βase. Είναι χρόνια που περνούν διοργανώνοντας πάρτι και ανταλλάσσοντας κασέτες με τα φιλαράκια. Εκείνη την περίοδο μπήκε έντονα η θρησκεία στη ζωή μου. Μαζί της και η πρώτη υπαρξιακή σύγκρουση. Γιατί η θρησκεία έλεγε «ειρήνη υμίν», ενώ το hip-hop μιλούσε για εξέγερση. Η θρησκεία ήταν ευχή, το hip-hop δράση. Το hip-hop και τα γκράφιτι ήταν για μένα ένα είδος ξεσπάσματος. Τότε, για πρώτη φορά, άρχισα να γράφω στίχους. Έγραφα και για τον ρατσισμό. Ξαφνικά συνειδητοποίησα κάτι που είχα απωθήσει: το χρώμα της επιδερμίδας μου.
Το να είσαι μαύρος. Εγώ είμαι περήφανος που είμαι μαύρος. Το να είσαι μαύρος όμως σημαίνει ότι συναντάς μπροστά σου έναν τοίχο. Σημαίνει ότι πρέπει να ξοδεύεις πολλή ενέργεια για να πείσεις τους γύρω σου ότι δεν είσαι γεννημένος μόνο για να πουλάς CD και να παίξεις μπάσκετ. Ότι μπορείς να γίνεις γιατρός, λογοτέχνης, σχεδιαστής μόδας, οτιδήποτε. Το να είσαι μαύρος σημαίνει ότι ζεις με αυτό το χρώμα, το αναπνέεις, ότι δεν σε αφήνουν ποτέ να νιώσεις αόρατος. Τη μεγαλύτερη έκπληξη την προκαλείς όταν μιλάς ελληνικά χωρίς προφορά. Παθαίνουν πλάκα. Μερικοί κάθονται με το στόμα ανοιχτό και σε κοιτάνε σαν εξωγήινο. Τέλος πάντων…
Ένα καλοκαίρι στη Σύρο. Η ανατροπή στη ζωή μου συνέβη ένα καλοκαίρι στη Σύρο. Μόλις είχα τελειώσει το λύκειο. Ήθελα τότε να μπω στη Σχολή Καλών Τεχνών και άρχισα να κάνω ιδιαίτερα μαθήματα ελευθέρου σχεδίου. Το καλοκαίρι πήγα στη Σύρο για να δουλέψω στο εργαστήριο της δασκάλας μου. Έκανα βόλτα ένα απόγευμα, όταν ξαφνικά μπροστά στα πόδια μου σταμάτησε ένα αστυνομικό τζιπ. Βγήκαν έξω δυο αστυνομικοί και μου ζήτησαν τα χαρτιά. Είχα μαζί μου τη ληξιαρχική πράξη γέννησης. Θεωρούσα ότι ήταν αρκετή, αφού είχα γεννηθεί στην Ελλάδα. Με πήγαν στο Τμήμα. Μου είπαν ότι τα χαρτιά μου είναι ελλιπή.
Ένας από τους αστυνομικούς μού είπε ότι θα με απελάσουν. «Πού θα με απελάσετε;» ρώτησα. «Στα σύνορα και να πας από εκεί που ήρθες», μου απάντησε. «Εγώ δεν ήρθα από πουθενά. Έχω γεννηθεί στην Ελλάδα», είπα. Δεν πήρα απάντηση. Απέλαση, σύνορα, όλα αυτά μου φαίνονταν σαν ταινία. Έφυγε η γη κάτω από τα πόδια μου και είχα κατατρομάξει. Έμεινα εκεί τρεις μέρες, στο σκοτάδι, κοιμόμουν χάμω, σε ένα μικροσκοπικό κελί με δυο Πακιστανούς που δεν μιλούσαν ούτε ελληνικά ούτε αγγλικά. Αυτές οι τρεις μέρες ανέτρεψαν τα πάντα μέσα μου. Με τη μεσολάβηση φίλων και δικηγόρων με άφησαν ελεύθερο. Τότε άρχισαν να με βασανίζουν τα ερωτήματα. Ποιος ήμουν; Τώρα καταλάβαινα γιατί δεν με καλούσαν φαντάρο, όπως συνέβαινε με όλους τους φίλους μου. «Φίλε μου, εσύ είσαι ξένος», έλεγα στον εαυτό μου. Και πάλι δεν ήθελα να το πιστέψω όμως. Σκεφτόμουν ότι οι αστυνομικοί είχαν κάνει λάθος. Ήταν ένας μηχανισμός άμυνας για να μη διαλυθώ.
Τα χαρτιά, τα χαρτιά, τα χαρτιά. Όταν εισέβαλε στη ζωή μου η λέξη χαρτιά και αλλοδαπός όλα καθάρισαν πλέον. Ρώτησα τους υπαλλήλους στον δήμο εάν μπορώ να βγάλω ελληνική ταυτότητα επειδή έχω γεννηθεί εδώ. Μου απάντησαν κοφτά: «όχι». Μετά ήρθαν οι ουρές, οι βεβαιώσεις, τα ένσημα, τα γραφεία, οι υπάλληλοι, η ατελείωτη αναμονή. Και όταν βγαίνει η άδεια παραμονής είναι ληγμένη. Ξανά ουρές, βεβαιώσεις, ένσημα, γραφεία, υπάλληλοι, ατελείωτη αναμονή. Με αυτά θα φας όλη τη ζωή σου. Τα καλύτερα χρόνια σου φεύγουν κυνηγώντας τα χαρτιά. Δεν μπορείς να πας πουθενά. Τα όνειρα για το πανεπιστήμιο τα εγκατέλειψα γιατί κυνηγούσα τα χαρτιά. Με κάλεσαν το 2002 στη Γαλλία για να εκπροσωπήσω την Ελλάδα σε ένα φεστιβάλ θεάτρου δρόμου. Δεν πήγα γιατί δεν είχα χαρτιά. Ήθελα να ανοίξω μια δική μου δουλειά, δεν μπόρεσα γιατί δεν είχα χαρτιά.
Τα ελληνικά είναι η γλώσσα σου…Νιώθεις σιγά σιγά να ανοίγει ένα χαντάκι ανάμεσα σε σένα και στους φίλους σου. Εκείνοι προχωράνε, κυκλοφορούν ελεύθεροι. Αυτό που για σένα αποτελεί ζήτημα ζωής και θανάτου, γι΄ αυτούς είναι ένα τίποτα. Επειδή δεν έχεις κανονικά χαρτιά δεν μπορείς να κάνεις σχέδια για το μέλλον. Σκέψου τι κατάπτωση. Να είσαι είκοσι χρόνων και να μη μπορείς να κάνεις σχέδια για το μέλλον.
Φθείρεσαι ανεπαίσθητα, γίνεσαι μικρός, κλείνεσαι στον εαυτό σου. Πρέπει να προσέχεις πολύ για να μη γίνεις ανθρωπάκι. Για να μη δεις όλους τους γύρω σου ως εν δυνάμει εχθρούς. Ύστερα έρχονται άλλες ερωτήσεις. Τι είσαι; Γεννήθηκες εδώ, τραγουδάς τον εθνικό ύμνο της Ελλάδας, στο σχολείο είπες ποιήματα για την 25η Μαρτίου. Και όμως σε θεωρούν αλλοδαπό. Στη Νιγηρία εσύ δεν έχεις πάει ποτέ. Τα ελληνικά είναι η γλώσσα σου. Τι είσαι λοιπόν; Πρέπει να είσαι τρεις φορές τρελός για να μην τρελαθείς. Πρέπει να παλέψεις με νύχια και με δόντια για να μην αφήσεις την πραγματικότητα να σε ξεκάνει. Τι κάνω αυτή τη στιγμή; Ασχολούμαι πολύ με τη μουσική και με το θέατρο του δρόμου. Τώρα δουλεύω στον «Κοσμοπολιτισμό», ένα πολιτιστικό κέντρο που διοργανώνει και πολλά ενδιαφέροντα event με μετανάστες καλλιτέχνες. Τα χαρτιά; Τα περιμένω ακόμα, εδώ και δυο χρόνια. Το μέλλον; Το μέλλον, φίλε μου, είναι τα όνειρά μου. Αυτά είναι η ασπίδα και η ελευθερία μου…»
Πηγή: http://gazikapllani.blogspot.gr/2007/11/blog-post_30.html
,μζζ
Μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Akram Khan με περαιτέρω αποσπάσματα από την τελευταία του δουλειά θα βρείτε εδώ.
annavou1
bediryes
dracoalbus
ίριδα
anni
theovran
vimavima
ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΕΣ ΚΙ ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ 